Τα διαφορετικά πρόσωπα της κατάθλιψης

Η κατάθλιψη είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, διότι όπως έχουν δείξει έρευνες οι ασθενείς στην Ελλάδα είναι όσο μια μεγάλη πόλη.

Υπάρχει έρευνα που μας δείχνει ότι 500.000 άνθρωποι στην χώρα μας έχουν κατάθλιψη και 230.000.000 σε όλο τον κόσμο.

Μελέτες από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αναφέρουν ότι μέχρι το 2030 η κατάθλιψη θα είναι η σημαντικότερη αιτία αναπηρίας, δηλαδή θα αποτελέσει αιτία για να χάσει ένας άνθρωπος την ποιότητα της ζωής του, και να μην είναι λειτουργικός, σημαντικότερη από κάθε άλλη σωματική ή ψυχική νόσο.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η κατάθλιψη στις γυναίκες είναι δύο φορές πιο συχνή λόγω ψυχολογικών, κοινωνικών και βιολογικών παραγόντων, όπως για παράδειγμα το ορμονολογικό προφίλ μιας γυναίκας. Από την άλλη είναι γεγονός ότι οι άντρες εκφράζουν την κατάθλιψη με διαφορετικό τρόπο (για παράδειγμα με θυμό), οπότε ίσως υπερεκτιμάται το νούμερο.

Η κατάθλιψη επηρεάζει τους ανθρώπους με διαφορετικούς τρόπους και επηρεάζει άντρες και γυναίκες με διαφορετικούς τρόπους.

Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχει κληρονομική προδιάθεση. Κληρονομείται μια ευαλωτότητα. Μία ευαισθησία την οποία ευόδωσε ή εμπέδωσε το περιβάλλον, οι στρεσογόνοι παράγοντες της καθημερινότητας μας, οι περιστάσεις της ζωής, οι σχέσεις, ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα μας.

Ένας άνθρωπος με κατάθλιψη δεν είναι ένας αδύναμος χαρακτήρας, είναι εσωστρεφής για κάποιο προσωπικό του λόγο. Η κατάθλιψη είναι μια πραγματική νόσος, ένα πραγματικό ζήτημα υγείας, το οποίο είναι αντιμετωπίσιμο.

Ένα άτομο νιώθοντας το συναίσθημα της κατάθλιψης είναι σαν χτίζει ένα τοίχος γύρω του, απομονώνεται και δεν ζητάει βοήθεια. Είναι γεγονός ότι συγκεριμένα οι άνδρες  δεν ζητούν εύκολα βοήθεια, διότι η εξωστρέφεια τέτοιων προβλημάτων ακόμη και για τη δική μας χώρα αποτελεί ένα θέμα "ταμπού".

Ο λόγος που αυξάνονται τα περιστατικά των ατόμων που πάσχουν από κατάθλιψη είναι διότι στον δυτικό κόσμο στον οποίο ανήκει και η χώρα μας αναπτύσσονται καταθλιπτικογόνα πρότυπα, μοτίβα που επαναλαμβάνονται με μια φαυλότητα, διότι η δυτική κοινωνία έχει πολλές απαιτήσεις από τον σύγχρονο άνθρωπο.

• Δημιουργεί εξαρτητικότητα, δηλαδή αξίζω όταν αγαπιέμαι, αν δεν αγαπιέμαι δεν αξίζω.

• Υπάρχει επιτευγματικότητα, δηλαδή αξίζω όταν πετυχαίνω πράγματα, όταν οι επιτεύξεις μου είναι σημαντικές, σε αντίθετη περίπτωση δεν αξίζω.

• Υπάρχει τελειοθηρία, δηλαδή αξίζω όταν είμαι άψογος.           

Προσπαθούμε να επιτύχουμε στόχους οι οποίοι είναι υπερβολικοί και δεν μπορούμε εύκολα να τους φτάσουμε και επειδή επιβάλλονται τέτοια πρότυπα που ζητούν από τον άνθρωπο σε συνθήκες διαρκούς αβεβαιότητας να ανταποκρίνεται. Αυτό είναι κάτι που οδηγεί την ανθρωπότητα μοιραία στην κατάθλιψη.

Ζούμε σε έναν κόσμο φτιαγμένο να ευνοεί την κατάθλιψη, ο οποίος εγκαθιστά στον άνθρωπο ένα εσωτερικό μηχανισμό αυτοελέγχου, ο οποίος είναι ακραία ενοχικός.

Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να αναφερθούν τα συμπτώματα που δείχνουν πότε ένα άτομο νοσεί από κατάθλιψη.

Τι “Δείχνει η Κατάθλιψη;”

·         Επίμονη θλίψη, άγχος, “άδεια” διάθεση (νιώθω κενός, δεν έχω συναισθήματα για τίποτα)

·         Ανησυχία, ευερεθιστότητα

·         Αισθήματα ενοχής, απελπισίας, αβοηθητότητας

·         Απώλεια ενδιαφέροντος, ευχαρίστησης

·         Μειωμένη ενέργεια, κόπωση, αναβλητικότητα

·         Δυσκολία στη συγκέντρωση/λήψη αποφάσεων, δηλαδή το άτομο δεν μπορεί να επικεντρωθεί σε αυτά που έχει ανάγκη να πραγματοποιήσει, διότι δεν νιώθει ότι θέλει να τα κάνει

·         Δυσκολίες στον ύπνο, μεταβολές σε όρεξη και βάρος

·         Σκέψεις για θάνατο (αυτοκτονικές τάσεις), αυτοκαταστροφή

·         Επίμονα σωματικά συμπτώματα όπως αυχεναλγία, οσφυαλγία κ.α

Ένας άνθρωπος με κατάθλιψη είναι απαισιόδοξος, όλα γύρω του τα βλέπει σκοτεινά, χάνει το ενδιαφέρον του για πράγματα που πριν τα θεωρούσε πολύ ευχάριστα.

Αξιοσημείωτο είναι ότι τα συμπτώματα της κατάθλιψης διαφέρουν σε γυναίκες και άντρες. Στις γυναίκες η κατάθλιψη εκδηλώνεται με θλίψη, αναξιότητα, ενοχικότητα. Από την άλλη στους άνδρες εκδηλώνεται μέσω των συναισθημάτων της κούρασης, του θυμού, της απογοήτευσης, της απώλειας ενδιαφέροντος, της εργασιομανίας, διαταραχές ύπνου, παρακινδυνευμένη ζωή.

Υπάρχουν πολλά είδη κατάθλιψης, μερικά από αυτά είναι τα εξής: μείζων κατάθλιψη, επίμονη κατάθλιψη, μανιακή κατάθλιψη ή διπολική διαταραχή, καταθλιπτική ψύχωση, προγεννητική κατάθλιψη, προεμμηνορυσιακή διαφορική διαταραχή, εποχική κατάθλιψη, αντιδραστική κατάθλιψη, άτυπη κατάθλιψη, επιλόχειος κατάθλιψη.

Η καταθλιπτική νόσος όπως αναφέρθηκε και παραπάνω είναι αντιμετωπίσιμη. Το άτομο που νοσεί θα πρέπει να ζητήσει βοήθεια. Δυστυχώς ένας άνθρωπος που έχει κατάθλιψη δεν μπορεί να την αντιμετωπίσει μόνος του. Θα πρέπει να απευθυνθεί σε ειδικούς της ψυχικής υγείας είτε αυτοί είναι ψυχολόγοι, ψυχίατροι ή άλλοι ειδικοί που απασχολούνται με ζητήματα της διάθεσης όπως η κατάθλιψη, και αυτοί με τη σειρά τους θα πραγματοποιήσουν τη διάγνωση έτσι ώστε να ακολουθήσει τη κατάλληλη θεραπεία. Το φιλικό και το οικογενειακό περιβάλλον με θετικές παραινέσεις θα πρέπει να ωθήσει το άτομο που νοσεί να επισκεφτεί ένα ειδικό της ψυχικής υγείας και να ακολουθήσει μια θεραπεία.

Δυστυχώς οι περισσότεροι άνθρωποι με κατάθλιψη φοβούνται τις ιατρικές παρεμβάσεις, διότι έχουν γίνει πολλές φορές λάθη και πιστεύουν ότι τα φάρμακα θα αλλοιώσουν την προσωπικότητα τους. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν ισχύει.

Όσον αφορά την αντιμετώπιση της καταθλιπτικής νόσου στην ήπια μορφή της πρώτης εκλογής θεωρείται η ψυχοθεραπευτική παρέμβαση, ίσως η γνωστική ψυχοθεραπεία να έχει την καλύτερη ένδειξη γιατί είναι μια μελετημένη μέθοδος ψυχοθεραπείας, διότι είναι δομημένη. Στην μέτρια βαρύτητας κατάθλιψη θα πρέπει να συνδυαστούν η ψυχοθεραπεία και η φαρμακευτική θεραπεία. Kαι στην σοβαρή κατάθλιψη πρώτης εκλογής κι ένδειξη απόλυτη έχει η φαρμακευτική θεραπεία. Φυσικά η διάγνωση θα γίνει από τους ειδικούς της ψυχικής υγείας, οι οποίοι θα αποφασίσουν ποια θεραπεία είναι κατάλληλη για το άτομο που νοσεί.

Οι άνθρωποι με κατάθλιψη δεν θα πρέπει να φοβηθούν να ζητήσουν βοήθεια, θα πρέπει με την κατάλληλη βοήθεια να αντιμετωπίσουν το “ΤΕΡΑΣ” της ψυχής που ονομάζεται κατάθλιψη.

Γράφει ο George James

Πηγή:

- Κατάθλιψη: O ψυχίατρος Δημ. Παπαδημητριάδης στον ΑΝΤ1