Η χρήση κάνναβης στην εφηβεία

Μια σωρεία επίσημων ερευνών έχουν δείξει ότι η χρήση κάνναβης κατά την εφηβεία δεν είναι ασφαλής.

Αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο να γίνει αποδεκτό από τους εφήβους, διότι η εφηβεία είναι μια ηλικία εναντιωματική, όπου οι έφηβοι έχουν ένα ιδιαίτερο πείσμα απέναντι στις συνήθειες τις οποίες υιοθετούν και πολύ δύσκολα τις εγκαταλείπουν με την προτροπή των ενηλίκων.

Πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι επιθυμούν την νομιμοποίηση της κάνναβης παγκοσμίως, προφασιζόμενοι την νόμιμη κυκλοφορία των τσιγάρων και του αλκοόλ, τα οποία με βάση επιστημονικές έρευνες είναι επιβλαβή για την υγεία των ανθρώπων. Πιο συγκεκριμένα το τσιγάρο συμβάλλει στην καρκινονεγένεση και το ίδιο ισχύει και για το αλκοόλ το οποίο εξηγεί 6 στους 100 καρκίνους παγκοσμίως.

Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να παρουσιαστεί ο ορισμός της κάνναβης όπως επίσης και οι χρήσεις της.

H κάνναβη ή κάνναβις είναι γένος φυτών στο οποίο ταξινομούνται συνήθως τρία διακριτά είδη φυτών: Κάνναβη η ήμερη (Cannabis sativa), Ινδική κάνναβη (Cannabis indica) και Cannabis ruderalis. Αυτά τα είδη είναι ενδογενή στην Κεντρική Ασία αλλά και την Ινδική υποήπειρο. Η κύρια ψυχοτρόπος (ναρκωτική) ουσία της κάνναβης είναι η Δ9-τετραϋδροκανναβινόλη, γνωστή ως THC. Είναι ένα από τα 483 χημικά που είναι γνωστό ότι υπάρχουν στο φυτό κάνναβης συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 84 άλλων κανναβινοειδών.

Η κάνναβη είναι φυτό του γένους Cannabis της τάξης των Κνιδωδών. Εναλλακτικά τα τρία είδη του γένους Cannabis μπορούν να θεωρηθούν και ως υποειδή του μοναδικού είδους Cannabis sativa και τα οποία συναντώνται στη φύση σε περισσότερες από εκατό παραλλαγές (π.χ. Cannabis indica, Cannabis ruderalis, κ.α.), και που διαφέρουν μεταξύ τους κυρίως ως προς την περιεκτικότητά τους σε ορισμένες δραστικές ουσίες.

Χρήσεις της βιομηχανικής κάνναβης

Η βιομηχανική κάνναβη έχει πολλαπλή χρήση. Οι παραγόμενες ίνες (28%) χρησιμοποιούνται για την κατασκευή σπάγκων, σχοινιών, δικτύων, υφασμάτων για σάκους, για πανιά ιστιοφόρων και για το κανναβάτσο. Οι ίνες ανώτερης ποιότητας προωθούνται στην υφαντουργία , ενώ μεγάλο μέρος των υπόλοιπων ινών χρησιμοποιούνται από τη χαρτοβιομηχανία για παραγωγή χαρτιού ειδικής ποιότητας. Από κοντές και σπασμένες, κατώτερης ποιότητας ίνες αποτελείται το «καννάβι» των υδραυλικών, που χρησιμοποιείται για τη σύνδεση των σωλήνων ύδρευσης. Οι ίνες της κάνναβης χρησιμοποιούνται ακόμα για την κατασκευή υλικών μόνωσης και υλικών οικοδομών. Κατασκευές από ίνες κάνναβης χρησιμοποιούνται στην αυτοκινητοβιομηχανία, ως μονωτικό και στεγανωτικό επίστρωμα των αυτοκινήτων.Η εντεριώνη (shieve) των στελεχών της κάνναβης χρησιμοποιείται ως υλικό στρωμνής ζώων και ιδιαίτερα των αλόγων ιππασίας, γιατί είναι 12 φορές περισσότερο απορροφητική από το άχυρο του σιταριού, απαλή, καθόλου ερεθιστική, έχει μεγάλη διάρκεια χρησιμοποίησης, δεσμεύει την υγρασία και τις οσμές, και δεν ελκύει έντομα και τρωκτικά. Το υλικό αυτό, μετά τη χρησιμοποίησή του, αποτελεί ένα άριστο χουμικό-βελτιωτικό του εδάφους για ανθοκομικά φυτά και κηπευτικές καλλιέργειες.

Οι σπόροι της κάνναβης (κανναβούρι), είναι μικροί με ελλειπτικό σχήμα, που βοτανικά είναι γνωστοί ως αχαίνια. Η μέση περιεκτικότητα των σπόρων σε λάδι είναι 20-35%, χρησιμοποιούνταν αρχικά μόνο για τη διατροφή των ωδικών πτηνών και το λάδι των σπόρων κυρίως στη σαπωνοποιία και στη βερνικοποιία. Σήμερα υπάρχει έντονο επιστημονικό ενδιαφέρον και μελέτες σχετικά με την χρησιμοποίηση των σπόρων κάνναβης και των προϊόντων που παράγονται π.χ. αλεύρι, πρωτεϊνη, λάδι για ανθρώπινη χρήση λόγω της υψηλής θρεπτικής τους αξίας.

 Ως ναρκωτικό

Η κάνναβη περιέχει τουλάχιστον 426 χημικές ενώσεις και περισσότερα από 60 αλκαλοειδή που υπάρχουν μόνο σ' αυτό το φυτό και ονομάζονται κανναβινοειδή. Δύο απ' αυτά (η Δ9-Τετραϋδροκανναβινόλη THC και η λιγότερο δραστικήΔ8-Τετραϋδροκανναβινόλη), έχουν σωματικές και ψυχικές επιδράσεις στον άνθρωπο, ενώ τα υπόλοιπα είναι αδρανή από βιολογική άποψη.

Eπιστημονικές αναλύσεις έχουν εντοπίσει τουλάχιστον 6.000 ίδιες χημικές ουσίες στον καπνό μαριχουάνας, όπως υπάρχουν στον καπνό . To ίδρυμα British Lung Foundation διαπίστωσε ότι η πίσσα από τσιγαριλίκια κάνναβης περιέχει 50% περισσότερες τοξίνες που προκαλούν καρκίνο από τα τσιγάρα που κατασκευάζονται από καπνό. Μόνο 3 τσιγαριλίκια κάνναβης μπορεί να προκαλέσουν την ίδια βλάβη στους πνεύμονες όπως ένα ολόκληρο πακέτο των 20 τσιγάρων. Το χρόνιο κάπνισμα κάνναβης συνδέεται με το βήχα , παραγωγή πτυέλων, δύσπνοια , και άλλα συμπτώματα της χρόνιας βροχίτιδας . Οι τακτικοί καπνιστές κάνναβης παρουσιάζουν παθολογικές αλλαγές στα κύτταρα των πνευμόνων παρόμοια με εκείνα που προηγούνται της ανάπτυξης του καρκίνου του πνεύμονα στους καπνιστές καπνού. Το 2013 μια αναθεώρηση, συγκρίνοντας από μελέτες διαφορετικές δομικές και λειτουργικές απεικονίσεις, έδειξαν μορφολογικές αλλοιώσεις του εγκεφάλου σε χρήστες κάνναβης, που ενδεχομένως να συσχετίζονται με την χρήση κάνναβης. Στοιχεία δείχνουν ότι η χρήση κάνναβης μπορεί να επιδεινώσει τα ψυχωτικά συμπτώματα και να αυξήσουν τον κίνδυνο υποτροπής. Το 2014 μια ανάλυση απο 31 ερευνών βρέθηκε συσχέτιση μεταξύ της χρήσης κάνναβης και το άγχος . 1 στους 6 νέους χρήστες κάνναβης, θα εξαρτηθούν.

Τα κυριότερα προϊόντα της κάνναβης είναι: H μαριχουάνα, το πρασινωπό μείγμα αποξηραμένων θρυμμάτων από όλα τα μέρη του φυτού, που περιέχει 0,2-5% THC και χρησιμοποιείται ευρέως για ευφορικούς και θεραπευτικούς λόγους.

To χασίς, σκουρόχρωμο αποξηραμένο ρετσίνι που βγαίνει από τις αδενικές τρίχες του φυτού, που περιέχει 5-12% THC. Και το χασισέλαιο, παχύρρευστο υλικό που παράγεται από παράνθια φύλλα της κάνναβης, περιέχει 20-60% THC και δεν έχει ευρεία χρήση.

Ως φάρμακο

Προκαταρκτικές ενδείξεις δείχνουν ότι φάρμακα με βάση την κάνναβη μπορεί να είναι χρήσιμα στη θεραπεία δυσλειτουργίας των επινεφριδίων,του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου,των ημικρανιών,της ινομυαλγίας και σχετικών παθήσεων. Η ιατρική χρήση της κάνναβης επίσης φαίνεται ότι θεραπεύει συγκεκριμένα συμπτώματα παθήσεων όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας και οι τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού, παρουσιάζοντας αντισπασμωδική και μυοχαλαρωτική δράση, καθώς και αυξάνοντας την όρεξη σε αυτούς τους ασθενείς.

Άλλες ιατρικές έρευνες αναφέρουν ότι η κάνναβη ή συγκεκριμένα κανναβινοειδή πιθανόν να χρησιμεύσουν στη θεραπεία της κατάχρησης του αλκοόλ, της αρθρίτιδας που προκαλείται από περίσσια κολλαγόνου,του άσθματος, της αθηροσκλήρωσης,της διπολικής διαταραχής , του μετατραυματικού συνδρόμου , του καρκίνου του παχέος εντέρου, της αισθητηριακής νευροπάθειας σχετιζόμενης με τον HIV,της δυστονίας, της επιληψίας , συγκεκριμένων παθήσεων του πεπτικού συστήματος , των γλοιωμάτων (τύπος όγκου στον εγκέφαλο), της ηπατίτιδας C ,τη νόσο του Huntigton, της λευχαιμίας , ων όγκων του δέρματος , τα στελέχη του βακτηρίου Staphylococcus aureus που είναι ανθεκτικά στη μεθισιλλίνη ,τη νόσο του Parkinson , του κνησμού,της ψωρίασης , της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας , της υπνικής άπνοιας  καθώς και της νευρικής ανορεξίας . Ελεγχόμενη έρευνα στη θεραπεία του συνδρόμου Tourette με ένα φάρμακο (Dronabinol) που περιέχει δραστική ουσία η οποία είναι συνθετικά ομόλογη με την δ9-τετραϋδροκανναβινόλη,την κύρια ψυχοδραστική ουσία της κάνναβης,έδειξε ότι οι ασθενείς είχαν μείωση των συμπτωμάτων του τους χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες ,άλλες έρευνες όμως ισχυρίζονται ότι δεν είχε αποτελέσματα στην μείωση των τικ . Οι αναφορές των ίδιων των ασθενών δείχνουν μείωση των τικ με την ιατρική χρήση της κάνναβης , όμως χρειάζονται μακροπρόθεσμες, ελεγχόμενες έρευνες για να το αποδείξουν σε μεγαλύτερο αριθμό ασθενών.

Σε πολλά εργαστήρια σε όλον τον κόσμο γίνονται εντατικές έρευνες για να παραχθούν φάρμακα με βάση τα συστατικά της κάνναβης, που όμως δεν θα έχουν ψυχοτρόπες επιδράσεις, θα μένουν δηλαδή μακριά από την περιοχή του εγκεφάλου και θα δρουν μόνο στον περιφερειακό υποδοχέα στον οποίο δείχνουν προτίμηση τα μη ψυχοτρόπα ανάλογα (δηλαδή τα τροποποιημένα από τους ερευνητές κανναβινομιμητικά μόρια) παρουσιάζοντας υψηλή αντιφλεγμονώδη δράση. Το πρώτο τέτοιο παρασκεύασμα ενάντια στον πόνο και στο στρες ανακοινώθηκε την 1η Ιουλίου του 2005 στο περιοδικό «Nature» από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια, ενώ άλλα για την επιληψία και την κατά πλάκας σκλήρυνση θα ακολουθήσουν.

Τον Μάρτιο του 2014 η Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας των ΗΠΑ εγκρίνει τη μελέτη για την ιατρική μαριχουάνα, σημαίνοντας έτσι μια ιστορική αλλαγή στην Ομοσπονδιακή πολιτική των ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, η Διεπιστημονική Ένωση Μελετών στα Ψυχοδηλωτικά (MAPS) έχει προσπαθήσει τα τελευταία 22 χρόνια να ξεκινήσει η έρευνα ανάπτυξης φαρμάκων που να βασίζονται στην ιατρική κάνναβη, και αυτή είναι η πρώτη φορά έκτοτε που έχει χορηγηθεί άδεια για αγορά μαριχουάνας προς ιατρική χρήση από το Εθνικό Ινστιτούτο για την Κατάχρηση Ναρκωτικών (NIDA), τον μοναδικό πάροχο μαριχουάνας προς έρευνα, ρυθμιζόμενη σε ομοσπονδιακό επίπεδο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η κάνναβη όπως αναφέρθηκε και παραπάνω έχει δυο συστατικά. Το ένα είναι ψυχοδραστικό στοιχειό και είναι η τετραϋδροκανναβινόλη ( γνωστή και ως THC) και το CBD (κανναβιδιόλη), το οποίο δεν περιέχει την ψυχοδραστική ουσία, θεωρείται όμως ότι έχει κάποιες ευεργετικές δράσεις σε ορισμένα ζητήματα. Σίγουρα όμως όχι σε ψυχικά ζητήματα, διότι έρευνες έχουν δείξει ότι δεν επιφέρει πρακτικές βελτιώσεις. Από την άλλη όμως δεν φαίνεται να βλάπτει κάπου.

Όσον αφορά την τετραϋδροκανναβινόλη που περιέχεται στην κάνναβη που καπνίζει κάποιος, θα πρέπει να επισημανθεί ότι επειδή είναι αφιλτράριστα τα τσιγάρα τα οποία καπνίζουν οι έφηβοι είναι πολύ επικίνδυνα για την υγεία των πνευμόνων αλλά και για την γενικότερη υγεία του οργανισμού.

Όσον αφορά το ψυχολογικό πλαίσιο, η κάνναβη μπορεί να κινητοποιήσει προβλήματα της ψυχικής υγείας  και πιο συγκεκριμένα αυξάνει τον κίνδυνο των ψυχώσεων.

Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι η χρήστες της κάνναβης έχουν 40 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να πάθουν ψύχωση ή σχιζοφρένεια στην πορεία της ζωής τους. Ειδικά εάν υπάρχει μια κληρονομική διάθεση για την ψύχωση τότε φέρνει εκδήλωση της νόσου κατά 2,7 χρόνια. Για παράδειγμα κάποιος που θα πάθει ψυχωσικό επεισόδιο στα 25, με τη χρήση της κάνναβης θα το πάθει στα 22. Υπάρχει δηλαδή μια ποσόστωση 40% σε αυτούς που κάνουν χρήση σε σχέση με αυτούς που δεν κάνουν.

Η ίδια η κάνναβη μπορεί να δημιουργήσει την ψύχωση όχι απλώς να την κληροδοτήσει σε κάποιον που είχε την προδιάθεση.

Η χρόνια χρήση κάνναβης από αυτούς που έχουν κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε αυτό  που ονομάζουν οι ειδικοί της ψυχικής υγείας σύνδρομο έλλειψης κινήτρου. Δηλαδή δημιουργείται το συναίσθημα της απάθειας στο άτομο που έχει κατάθλιψη και κάνει την κατάσταση του ακόμη χειρότερη.

Πολύ σημαντικό είναι το κομμάτι της αντιμετώπισης. Δηλαδή με ποιον τρόπο οι γονείς θα βοηθήσουν τα παιδιά του έτσι ώστε αυτά να απεξαρτηθούν από την χρήση της κάνναβης η οποία είναι μια εξάρτηση (τα συστατικά της έχουν εθιστικές ιδιότητες).

Οι γονείς θα πρέπει να είναι ψύχραιμοι όταν καταλάβουν ότι το έφηβο παιδί τους κάνει χρήση κάνναβης. Δεν θα πρέπει να είναι δεικτικοί. Το καλύτερο που μπορούν να κάνουν είναι να το διαπραγματευτούν. Η μόνη γλώσσα στην οποία μπορεί κάποιος να συνομιλήσει με έφηβους που είναι σφοδρά εναντιωματικοί είναι η ανταλλακτική γλώσσα. Σου δίνω κάτι για να πάρω κάτι. Οι γονείς θα πρέπει να τους δώσουν κίνητρα. Αντί να τους απαγορεύσουν πράγματα ή να τους τα αποστερήσουν με ένα τρόπο που θα είναι εκλαμβανόμενος από τους έφηβους ως φασιστικός ή αυστηρός. Μια πολύ καλή ιδέα είναι να τους αντιπροτείνουν πράγματα, όπως για παράδειγμα να τους δώσουν τη δυνατότητα για μια δραστηριότητα που επιθυμούν να κάνουν. Θα πρέπει να είναι κοντά τους, να τους στηρίζουν και να αφουγκράζονται όλα όσα θέλουν να πουν και να τους ενημερώνουν συνεχώς( και με τη βοήθεια ειδικών εάν αυτό είναι απαραίτητο) για τις επιπτώσεις που θα έχουν στην πορεία της ζωής τους από τη χρήση κάνναβης.

Γράφει ο George James