Υπόθεση Γιώργου Πετροδασκαλάκη: ο φοιτητής που δολοφόνησε εν ψυχρώ δύο καθηγητές

 

Το απόγευμα της 27ης Νοεμβρίου του 1990 ο Γιώργος Πετροδασκαλάκης, μεταπτυχιακός φοιτητής βρισκόταν στο πανεπιστήμιο της Κρήτης. Παρακολουθούσε το μάθημα της χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών για την εκτέλεση πολύπλοκων αλγεβρικών υπολογισμών. Όπως θα έλεγαν αργότερα οι συμφοιτητές του, ήταν σε καλή διάθεση, έκανε πλάκα και μιλούσε μαζί τους, σαν να μην τον απασχολεί τίποτα το ιδιαίτερο. Στην πραγματικότητα όμως κάτι τέτοιο απείχε πολύ από την αλήθεια.

Όσο το μάθημα συνεχιζόταν, θα σηκωθεί και θα βγει από το αμφιθέατρο, κάτι που δεν θα προκαλέσει υποψίες σε κανέναν. Θα επιστρέψει όμως οπλισμένος με μια επαναληπτική καραμπίνα και χωρίς να εξηγήσει τίποτα, θα προκαλέσει ένα πρωτοφανές μακελειό στα χρονικά των ελληνικών πανεπιστημίων.

Θα πυροβολήσει και θα σκοτώσει εν ψυχρώ τους καθηγητές, Βασίλη Ξανθόπουλο, 39 χρόνων και τον Στέφανο Πνευματικό, 33 χρόνων. Από τα φυσίγγια του θα τραυματιστεί στο χέρι ακόμη ένας καθηγητής που προσπάθησε να τον σταματήσει, ο Σωτήρης Περσίδης, καθώς κα ο συνάδελφός του Θωμάς Ευθυμιόπουλος, και η άτυχη φοιτήτρια, Εύα Σταθάκη.

Ο Πετροδασκαλάκης, εν μέσω φωνών και πανικού θα καταφέρει να το σκάσει απ’ το πανεπιστήμιο και όχι μόνο αυτό, αλλά θα καταφέρει και να μη συλληφθεί ποτέ. Με ένα νοικιασμένο αυτοκίνητο, θα διαφύγει στα βουνά της Κρήτης και σχεδόν εννιά μήνες μετά, στις 9 Ιουλίου 1991, ο βοσκός Γεώργιος Τρευλάκης θα τον βρει απαγχονισμένο σε ένα δέντρο, μισό χιλιόμετρο απόσταση από το εκκλησάκι του Αγίου Πνεύματος, στα όρια νομών Λασιθίου και Ηρακλείου. Σύμφωνα με τον ιατροδικαστή, αυτοκτόνησε λίγα 24ωρα μετά τη δολοφονία των δύο καθηγητών, πράγμα που σημαίνει ότι κρεμόταν απ’ το δέντρο για μήνες.

Και εδώ έρχεται το μεγάλο ερώτημα: γιατί το έκανε; Γιατί σκότωσε αυτούς τους δύο καθηγητές; Σαφής απάντηση δεν υπάρχει, δεν δόθηκε ποτέ. Σύμφωνα με όσα έγιναν αργότερα γνωστά, ο φοιτητής θα έπρεπε μάλλον να νιώθει υποχρεωμένος στους δύο καθηγητές και όχι να θέλει να τους βλάψει.

Και αυτό γιατί όταν το 1987 διέκοψε τις σπουδές του για να καταταγεί στο στρατό, ο καθηγητής Βασίλης Ξανθόπουλος ήταν αυτός που τον προέτρεψε να συνεχίσει μετά, εξασφαλίζοντάς του υποτροφία από ερευνητικές επιχορηγήσεις. Και από τη δική του μεριά, και ο Στέφανος Πνευματικός, τον βοήθησε να διεκδικήσει υποτροφία από ερευνητικό εργαστήριο της Γαλλίας.

Κατά τη διάρκεια ενός σεμιναρίου οι συνάδελφοι των δύο δολοφονημένων καθηγητών προσπάθησαν να εξηγήσουν τους λόγους που όπλισαν το χέρι του μεταπτυχιακού φοιτητή. Αρκετοί υποστήριξαν ότι έτρεφε ανεξήγητο μίσος για τους καθηγητές του. Είχε καλές επιδόσεις στα μαθήματα, αλλά, σύμφωνα με την επιτροπή κρίσης, αδυναμία στο μάθημα της Κβαντικής. Του είπαν να ξαναδώσει το μάθημα σε έξι μήνες, αφού πρώτα κάλυπτε τα κενά του. Όπως φάνηκε, όμως, δεν το ανέχτηκε.

Αλλά και πάλι, όλα αυτά δεν μπορούν να είναι τίποτα περισσότερο από εικασίες. Κανείς δεν ξέρει τι πραγματικά συνέβη, κανείς δεν γνωρίζει τι όπλισε το χέρι του φοιτητή.

Ποιοι ήταν οι δύο καθηγητές;

Στην πραγματικότητα, εκείνη τη μέρα η επιστημονική κοινότητα έχασε δύο απ’ τα πιο λαμπρά μυαλά της.

Ο Βασίλης Κ. Ξανθόπουλος (Δράμα 1951 – Ηράκλειο 1990) ήταν Έλληνας φυσικομαθηματικός, από τους κορυφαίους ειδικούς στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας.

Γεννήθηκε στη Δράμα, σπούδασε Μαθηματικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, από όπου αποφοίτησε με άριστα το 1973, και έπειτα ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Εκεί υπήρξε μαθητής του μεγάλου Σουμπραμανιάν Τσαντρασεκάρ (βραβείο Nobel Φυσικής 1983), γνωστού από το ομώνυμο Όριο Chandrasekhar, και πήρε μάστερ το 1976 και το διδακτορικό του στη Φυσική το 1978. Δίδαξε και εργάστηκε ως ερευνητής στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ Μοντάνα, Σύρακιουζ, Χάρβαρντ και Σικάγου καθώς επίσης, στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ στη Γερμανία και στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Από το 1983 και μέχρι την δολοφονία του Βασίλης Ξανθόπουλος ήταν καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου διετέλεσε και πρόεδρος τμήματος (1987-90) σε ηλικία μόλις 35 ετών.

Συνεισέφερε στη μελέτη των συγκρουόμενων επίπεδων βαρυτικών κυμάτων. Μαζί με τον Τσαντρασεκάρ ανακάλυψαν μία ακριβή λύση για τη σύγκρουση αυτή, κατά την οποία τα βαρυτικά κύματα αλληλεπιδρούν μη γραμμικά και δημιουργούν στη ζώνη αλληλεπιδράσεως μια καμπυλωμένη περιοχή του χωροχρόνου που είναι τοπικώς ισομετρική προς το Κενό Kerr. Η λύση αυτή ονομάζεται σήμερα «λύση Chandrasekhar-Ξανθόπουλου για συγκρουόμενο επίπεδο κύμα». Επίσης, ασχολήθηκε με θέματα Μαθηματικής Φυσικής, ιδίως σχετιζόμενα με την επίλυση μη γραμμικών διαφορικών εξισώσεων που βέβαια χρειάζονται πολύ στη Γενική Σχετικότητα.

Συνέγραψε πάνω από 50 πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες και το μικρό εκλαϊκευτικό βιβλίο «Περί αστέρων και Συμπάντων» (Πανεπ.Εκδόσεις Κρήτης, 1η έκδ. 1986, 8η έκδ.2004). Μέχρι τον θάνατό του συνεργαζόταν επιστημονικά και συνδεόταν φιλικά με τον Τσαντρασεκάρ, ο οποίος τον είχε επισκεφθεί στην Κρήτη αρκετές φορές. Ο Ξανθόπουλος υπήρξε και πολύ καλός πανεπιστημιακός Δάσκαλος, με εξαιρετικά μεγάλη μεταδοτικότητα.

Η έρευνα και η διδασκαλία του Βασίλη Ξανθόπουλου διακόπηκαν πρόωρα, "όταν δολοφονήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 1990 την ώρα που δίδασκε τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών για την εκτέλεση πολύπλοκων αλγεβρικών υπολογισμών, σε αίθουσα τερματικών του κεντρικού Η/Υ του Πανεπιστημίου Κρήτης. Στην ίδια επίθεση δολοφονήθηκε και ο Στέφανος Πνευματικός, ενώ τραυματίσθηκε σοβαρά στο χέρι ο καθηγητής του ΑΠΘ Σωτήριος Περσίδης. Η σπάνια αυτή τραγωδία είχε συνταράξει τότε την ελληνική κοινωνία. Ο δολοφόνος, μεταπτυχιακός φοιτητής Γ. Πετροδασκαλάκης, δεν συνελήφθη ποτέ και στις 9 Ιουλίου 1991 το σώμα του βρέθηκε κρεμασμένο από ένα δένδρο 500 μέτρα από το εκκλησάκι του Αγίου Πνεύματος στα όρια νομών Λασιθίου και Ηρακλείου από το βοσκό Γεώργιο Τρευλάκη: είχε αυτοκτονήσει. Ο συνάδελφος του Ξανθόπουλου, Κρητικός φυσικός και γνωστός συγγραφέας Γιώργος Γραμματικάκης ξεκίνησε από τότε εκστρατεία ευαισθητοποίησης για το ζήτημα της οπλοκατοχής στην Κρήτη. Επίσης, ο καθηγητής Γιώργος Γιατρομανωλάκης έγραψε ένα είδος μυθιστορήματος εμπνευσμένο από το γεγονός.

Προς τιμή του Βασίλη Ξανθόπουλου το μεγάλο αμφιθέατρο της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης ονομάσθηκε «Αμφιθέατρο Βασίλη Ξανθόπουλου». Επίσης, καθιερώθηκε να προκηρύσσεται κάθε χρόνο από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας «Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας Β. Ξανθόπουλου - Σ. Πνευματικού» στη μνήμη τους, η απονομή του οποίου γίνεται από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Εκτός από αυτό το βραβείο, που δίνεται σε Έλληνες επιστήμονες ανεξαρτήτως ειδικότητας και ηλικίας, υπάρχει και το διεθνές "Xanthopoulos Award", θεσμοθετημένο επίσης από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας και απονεμόμενο μία φορά κάθε τρία χρόνια από την General Relativity and Gravitation Society σε επιστήμονα κάτω των 40 ετών που έχει «εξέχουσα (κατά προτίμηση θεωρητική) συνεισφορά στο πεδίο της βαρυτικής Φυσικής». Το βραβείο αυτό, που συνοδεύεται από χρηματικό ποσό περίπου 10.000 δολαρίων ΗΠΑ, έχει απονεμηθεί μέχρι σήμερα στους Δημήτριο Χριστοδούλου, Gary Horowitz και Carlo Rovelli.

Ο Στέφανος Πνευματικός δημότης του Δήμου Χαλκιδέων, γεννήθηκε στις 28 Ιουνίου 1957 στον Πειραιά. Πατέρας του ήταν ο Νίκος Πνευματικός από τις Στρόπωνες Εύβοιας, μαθηματικός με σημαντικό συγγραφικό έργο και προσφορά στην Παιδεία. Σπούδασε φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από όπου αποφοίτησε το 1979 και με υποτροφία της Γαλλικής Κυβέρνησης πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο Βουργουνδίας όπου αναγορεύτηκε διδάκτορας το 1982. Για την ερευνητική του συμβολή στη Μη Γραμμική Φυσική Συμπυκνωμένης Ύλης του απονέμεται το 1984 ο ανώτατος διδακτορικός τίτλος Φυσικών Επιστημών της Γαλλίας.

Το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο του Los Alamos Αμερικής τον προσκαλεί αμέσως ως τακτικό μέλος και εκεί συνεχίζει τις έρευνες του στα μη γραμμικά φαινόμενα αναπτύσσοντας με επιτυχία μεθόδους Υπολογιστικής Φυσικής στηριγμένες στη χρήση Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Οι εργασίες του δημοσιεύονται στα εγκυρότερα επιστημονικά περιοδικά, ενώ Διεθνή Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια τον προσκαλούν να δώσει διαλέξεις πάνω στα ερευνητικά του αποτελέσματα: Παρίσι, Τουλούζη, Λωζάνη, Εδιμβούργο, Χάγη, Grenoble, Nice, Cargese, Washington, Los Angeles, Iowa, Dijon,Lyngby, Κοπεγχάγη, Μόσχα, Κρήτη, Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Ορλεάνη, Κίεβο, Τασκένδη. Το παγκόσμιας εγκυρότητας επιστημονικό περιοδικό “Nature” γράφει: “ Από τις εργασίες του Στέφανου Πνευματικού αναδύεται ακτίδα ελπίδας για την ερμηνεία των προκλητικά ανεξήγητων φαινομένων αλληλεπίδρασης των μακρομορίων με το υδάτινο περιβάλλον τους…”(Nature, Vol. 33221, April 1988).

Στην Ελλάδα επιστρέφει και εκπληρώνει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις. Συνεργάζεται ερευνητικά με το νεοσύστατο Ερευνητικό Κέντρο Κρήτης και αναλαμβάνει ως διευθυντής του Τομέα Υπολογιστικής Φυσικής του οποίου υπήρξε βασικός δημιουργός. Διοργανώνει σημαντικά διεθνή επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στην Αμερική, στη Σοβιετική Ένωση και συντονίζει διεθνή ερευνητικά προγράμματα συνεργασίας ανάμεσα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην Ελλάδα (Μη Γραμμικά Φαινόμενα), τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ελλάδα (Δομικές και Δυναμικές Ιδιότητες των Μη Γραμμικών και Τυχαίων Συστημάτων), τη Σοβιετική Ένωση και την Ελλάδα (Φαινόμενα μεταφοράς στη Μη Γραμμική Φυσική Συμπυκνωμένης Ύλης).

Στο Πανεπιστήμιο Κρήτης διδάσκει προχωρημένα μαθήματα Φυσικής και δίνει σειρές μεταπτυχιακών μαθημάτων στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Επιδίωξη του είναι να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ώστε οι Έλληνες φοιτητές να μπορούν να εκπαιδευτούν σε υψηλό επίπεδο στη χρήση Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και να αντιμετωπίσουν τα δύσκολα προβλήματα των Μη Γραμμικών Εξισώσεων της Μαθηματικής Φυσικής. Δημιουργεί και καθιερώνει το ετήσιο θερινό μεταπτυχιακό Σχολείο Μαθηματικών και Φυσικής της Σάμου, από τα μαθήματα του οποίου σχηματίστηκε η σειρά επιστημονικών μονογραφιών με την ονομασία “ Τάξη και Χάος”. Πλήθος φοιτητών από όλα τα Ελληνικά Πανεπιστήμια έρχονται να παρακολουθήσουν τα μαθήματα, ενώ λίγο αργότερα το Σχολείο της Σάμου αποκτά Πανευρωπαϊκή διάσταση με την προσέλευση φοιτητών από Γαλλία, Ρωσία, Αγγλία, Ολλανδία, Ισπανία, Βέλγιο Ουκρανία, Γεωργία, …Το Δημοτικό Συμβούλιο της Σάμου θα εκδώσει ψήφισμα: “…Προσέφερε την επιστημονική του πείρα σε μεταπτυχιακούς φοιτητές μεταλαμπαδεύοντας σε αυτούς τις θετικές επιστημονικές γνώσεις του.

Κατέστησε την πόλη μας πνευματικό κέντρο Μαθηματικής φυσικής Σκέψης διεθνώς αναγνωρισμένο. Τον Αύγουστο του 1990 ολοκληρώνει τα μαθήματα του Σχολείου της Σάμου με τη διδασκαλία του πάνω στη θεωρία των “Μοναχικών Κυμάτων” και αμέσως πηγαίνει στην Τασκένδη ως βασικός οργανωτής του Παγκόσμιου Συνεδρίου Μη Γραμμικής Φυσικής. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα έχει ήδη καθορίσει το περιεχόμενο της επόμενης σειράς προχωρημένων μεταπτυχιακών μαθημάτων Φυσικής που θα παρακολουθήσουν Έλληνες και ξένοι φοιτητές από την Ευρώπη, τη Σοβιετική Ένωση και την Αμερική.

Η υπόθεση έγινε επεισόδιο στη σειρά 10η Εντολή με τίτλο “ Έκπτωτος”, αλλά με αρκετές και σοβαρές διαφορές απ’ την αληθινή ιστορία. Το επεισόδιο της σειράς καλείται να γεμίσει τα κενά της υπόθεσης και συγκεκριμένα το λόγο του δολοφονικού επεισοδίου. Γι’ αυτόν το λόγο, πρωταγωνιστής της ιστορίας δε γίνεται ο καθηγητής αλλά ο φοιτητής. Ο Γιώργος Καραμίχος γίνεται ο Κωστής, ο οποίος ενώ έχει δουλέψει σκληρά για να τελειώσει το μεταπτυχιακό του βλέπει τη δουλειά του να γίνεται καπνός, καθώς συνειδητοποιεί πως κάποιος άλλος έχει εκδώσει το μεταπτυχιακό του πριν απ’ αυτόν. Αυτό τον κάνει έξαλλο και τον στρέφει εναντίον όλων, γιατί πιστεύει πως όλοι θέλουν το κακό του. Το κερασάκι στην τούρτα είναι το γεγονός ότι ο καθηγητής, τον οποίο εμπιστευόταν για το μεταπτυχιακό του, τα είχε φτιάξει με την κοπέλα που τα είχε αυτός στο παρελθόν – και η οποία τελικά του είχε κλέψει την εργασία! Όλα αυτά βλέπουμε πως τελικά τον οδήγησαν στο να πάρει το νόμο στα χέρια του και να τους σκοτώσει εν ψυχρώ μέσα στην πανεπιστημιακή αίθουσα, μαζί με τον καθηγητή που έκανε τη διάλεξη. Το τέλος τους βρίσκει και τους δύο – και τον Κωστή αλλά και τον Πετροδασκαλάκη – να αυτοκτονούν.

 

Γράφει ο George James

 

Πηγές:

- oneman.gr

- m.eirinika.gr