Η ταινία “12 χρόνια σκλάβος” προβλήθηκε το 2013 και η υπόθεση του έργου βασίστηκε στην πραγματική ιστορία του Σόλομον Νόρθαπ. Του μαύρου, αλλά ελεύθερου Νεοϋορκέζου, που απήχθη και έζησε τα σκλαβοπάζαρα, τη δουλεία και τα καθημερινά μαστιγώματα.
Ο ελεύθερος μαύρος
Το 1828, ο Νόρθαπ παντρεύτηκε την Αν Χάμιλτον, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά.
Ως νεαρός, δούλευε στη φάρμα του πατέρα του.
Τις ελεύθερες ώρες του, τις αφιέρωνε στο αγαπημένο του όργανο.
Το βιολί. Δεν ήξερε όμως ότι, αυτό το όργανο θα καθόριζε ένα μεγάλο και εφιαλτικό κομμάτι της ζωής του.
Η απαγωγή
Το 1841, ο Σόλομον συνάντησε δύο άνδρες, στο χωριό Σαρατόγκα Σπρίνγκς της Νέας Υόρκης.
Του συστήθηκαν με ψεύτικα ονόματα.
Ονομάζονταν Τζόζεφ Ράσελ και Αλεξάντερ Μέριλ.
Οι άνδρες είχαν ακούσει για τις εξαιρετικές δυνατότητες του νέγρου στο βιολί και έτσι του έκαναν μια ενδιαφέρουσα πρόταση.
Να δουλέψει ως μουσικός σε ένα τσίρκο.
Ο Νόρθαπ, που έδινε καθημερινά αγώνα για να θρέψει την οικογένειά του, δέχθηκε.
Τους ακολούθησε σε μια και μοναδική παράσταση, που έγινε στη Νέα Υόρκη.
Οι Ράσελ και Μέριλ του ζήτησαν να τους ακολουθήσει και στην Ουάσινγκτον για πολλές παραστάσεις, υποσχόμενοι στον Σόλομον υψηλά μεροκάματα.
Σε μια από τις στάσεις της παρέας σε ένα σαλούν, ο Νόρθαπ ήπιε ποτά που τον κέρασαν οι δύο άνδρες.
Με αυτόν τον τρόπο κατάφεραν να τον ναρκώσουν.
Όταν συνήλθε και άνοιξε τα μάτια του, ήταν αλυσοδεμένος σε ένα σκλαβοπάζαρο.
 |
| Κελιά, στα οποία έκλειναν τους σκλάβους, μέχρι να πωληθούν. |
Τα μαστιγώματα και το βίαιο αφεντικό του Σόλομον
Στον έμπορο σκλάβων, Τζέιμς Μπιρτς, που τον αγόρασε, φώναζε ότι ήταν ένας ελεύθερος πολίτης και θύμα απαγωγής.
Τότε δέχθηκε το πρώτο μαστίγωμα από τον «αφέντη» του.
Μετά την ελευθερία, ο Σόλομον έχασε το όνομά του, το οποίο έγινε Πλατ Χάμιλτον.
Με αυτό ταξίδεψε, με καράβι, τον Απρίλιο του 1841, από το λιμάνι του Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια, στη Νέα Ορλεάνη της Λουιζιάνα.
 |
| Το όνομα Πλατ Χάμιλτον αντιστοιχεί στον Σόλομον Νόρθαπ. Λίστα με τους σκλάβους, που ταξίδεψαν με το καράβι στη Νέα Ορλεάνη. |
Εκεί τον περίμενε ο συνέταιρος του Μπίρτς, για να τον ξαναπουλήσει ως σκλάβο, που το είχε σκάσει από την Τζόρτζια.
Ο νέος του «αφέντης» ήταν ο Γουίλιαμ Φόρντ, ιδιοκτήτης φάρμας στη βόρεια Λουιζιάνα, ο οποίος καλομεταχειρίστηκε τον Σόλομον.
Ο σκλάβος πίστευε για αυτόν, ότι ήταν ένας καλός χριστιανός, που είχε παρασυρθεί από το σύστημα της δουλείας.
Στη φυτεία, δύο φορές προσπάθησαν να τον σκοτώσουν.
Τη μία, μάλιστα, τον έσωσε ο επιστάτης Τσάπιν την τελευταία στιγμή και λίγο μετά το “αφεντικό”, του έβγαλε τη θηλιά της κρεμάλας από τον λαιμό.
Για να αποφύγει επιπλέον προβλήματα, ο Φορντ πούλησε τον Σόλομον σε νέο και σκληρότερο «αφέντη».
Τον Έντουιν Επς που συχνά – πυκνά μαστίγωνε για πλάκα, όποιον νέγρο έβλεπε μπροστά του.
Τα βίαια ξεσπάσματα του αφεντικού, τον τρόμαζαν.
Μια φορά, του είχε επιτεθεί με μαχαίρι, επειδή μιλούσε σε μια σκλάβα που του άρεσε.
Σε μια άλλη περίπτωση, κάποιος του «κάρφωσε», ότι ο Σόλομον έλεγε ότι είναι ελεύθερος άνθρωπος, και τότε κινδύνεψε θανάσιμα.
Η απελευθέρωση του Νόρθαπ
 |
| Ο δικηγόρος Χένρι Νόρθαπ, που βοήθησε τον Σόλομον να απελευθερωθεί |
Ταξιδεύοντας ως σκλάβος με το καράβι στον Νότο, ο Νόρθαπ κατάφερε να δώσει ένα γράμμα σε ναύτη του καραβιού.
Το γράμμα έφτασε στη Νέα Υόρκη και στα χέρια του δικηγόρου Χένρι Νόρθαπ, συγγενούς του αφέντη που είχε ο πατέρας του Σόλομον, όταν ήταν σκλάβος.
Ο δικηγόρος ενδιαφέρθηκε, αλλά δεν ήξερε πού να ψάξει, καθώς το γράμμα γράφτηκε εν πλω, χωρίς ο σκλάβος να ξέρει πού θα καταλήξει.
Ο ξυλουργός του Επς, Σάμουελ Μπας, όπου στην ταινία τον υποδύεται ο Μπραντ Πιτ, έγινε φίλος με τον Σόλομον Νόρθαπ και του έδειξε ότι ήταν εναντίον της δουλείας.
Ο σκλάβος του είπε την ιστορία της απαγωγής του και ο Μπας έγραψε γράμματα σε διάφορες αρχές της Νέας Υόρκης, για να τον βοηθήσει.
Όταν ο δικηγόρος έμαθε πού ήταν ο Σόλομον, ταξίδεψε στη Λουιζιάνα και κατάφερε να τον απελευθερώσει από τον Επς.
Γύρισαν μαζί στη Νέα Υόρκη και ο δικηγόρος προσπάθησε να φέρει ενώπιον του δικαστηρίου τους δύο απαγωγείς.
Δεν τα κατάφερε και έτσι σκέφτηκε μια άλλη ιδέα.
Να γραφτεί ένα βιβλίο, για τα 12 χρόνια σκλαβιάς του Σόλομον Νόρθαπ.
Πίστευε ότι με αυτό τον τρόπο, θα κατάφερνε να καθίσει τους απαγωγείς στο “σκαμνί”.
Η συγγραφή ανατέθηκε στον δικηγόρο και συγγραφέα Ντέιβιντ Γουίλσον.
 |
| Το βιβλίο «12 years a slave» κυκλοφόρησε το 1853, πουλώντας 30 χιλιάδες αντίτυπα |
Σε 3,5 μήνες κατέγραψε όλη την ιστορία του ελεύθερου μαύρου, που απήχθη και έγινε σκλάβος.
Κανείς δεν ξέρει τι έγινε, λίγα χρόνια αργότερα, ο Σόλομον Νόρθαπ.
Τα ίχνη του εξαφανίστηκαν και σύμφωνα με σενάρια, είτε απήχθη ξανά, είτε δολοφονήθηκε.
Πάντως, πρόλαβε να πει την ιστορία, όχι μόνο τη δική του, αλλά και χιλιάδων άλλων σκλάβων, που υπέφεραν στις φυτείες των ΗΠΑ.
Η Ταινία
«Πάντοτε ήθελα να διηγηθώ μια κινηματογραφική ιστορία για τη σκλαβιά και ήταν απλά ένα από αυτά τα θέματα για τα οποία σκέφτεσαι, ότι δεν θα ξέρεις ποτέ πώς να το προσεγγίσεις. Μου άρεσε στην ιστορία η ιδέα του να ξεκινάς από έναν ελεύθερο άνθρωπο, έναν άνθρωπος σαν οποιονδήποτε από αυτούς που βλέπουν την ταινία στο σινεμά – έναν συνηθισμένο οικογενειάρχη» – Στιβ Μακουίν
Στο προ-εμφυλιακό τοπίο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, ο Νεοϋορκέζος Σόλομον Νόρθαπ (Τσιούιτελ Ιτζίοφορ) ζει ως ελεύθερος Αμερικανός πολίτης. Παρότι καλλιεργημένος οικογενειάρχης και ταλαντούχος μουσικός, ο Σόλομον έχει ένα σημαντικό μειονέκτημα. Το χρώμα του δέρματός του δεν είναι συμβατό με εκείνο της καθεστηκυίας τάξης…
Λόγω αυτού λοιπόν, η μοίρα του επιφυλάσσει μια αρκετά απρόβλεπτη, όσο και δυσάρεστη έκπληξη. Ο Νόρθαπ απάγεται και πωλείται ως σκλάβος στον οπισθοδρομικό Νότο, αντιμετωπίζοντας τη βιαιότητα μιας πολωμένης κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που παρουσιάζεται προσωποποιημένη μέσα από τα μάτια ενός σκληρού, δυνάστη σωματέμπορου, τον οποίον υποδύεται πειστικότατα ο Μάικλ Φασμπέντερ.
Διατηρώντας την πίστη του στην ανθρωπιά και στην εγγενή καλοσύνη του κόσμου, ο Σόλομον δεν χάνει ποτέ την ελπίδα και το κουράγιο του για δικαιοσύνη. Παρόλο που η μοίρα του μοιάζει απόλυτα καταδικασμένη, ο ίδιος κοιμάται και ξυπνά αναζητώντας το άρωμα της χαμένης ελευθερίας.
Μέσα από την ευτυχή συγκυρία της γνωριμίας του με έναν φιλάνθρωπο Καναδό (Μπραντ Πιτ), ρεφορμιστή και πολέμιο της θανατικής καταδίκης, ο Σόλομον καταφέρνει εν τέλι όχι μόνο να επιζήσει μέσα σ’ αυτή τη δωδεκαετή κόλαση, αλλά να βγει αλώβητος από την απίστευτη αυτή δοκιμασία, διατηρώντας, στο ακέραιο, το ήθος και την αξιοπρέπειά του.
Το «12 Χρόνια Σκλάβος» (12 Years a Slave) του Στιβ Μακουίν, είναι αναμφίβολα μία καλή ταινία, με ένα υπέροχο casting. Ακόμα και σε μικρούς ρόλους συναντάμε πολύ γνωστούς ηθοποιούς που με το ειδικό τους βάρος και την παρουσία τους προσθέτουν στην εξέλιξη του φιλμ.
Μπραντ Πιτ, Μπένεκτιτ Κάμπερμπατς, Μάικλ Φασμπέντερ, Πολ Ντάνο, Πολ Τζιαμάτι, Σάρα Πόλσον, Λουπίτα Νιόνγκ’ο, Αντεπέρο Ονούγιε και πολλοί ακόμη, προσθέτουν ένα μοναδικό ψηφιδωτό. Όμως το πραγματικό κέρδος της ταινίας – πέρα από το θέμα της σκλαβιάς που επανέρχεται στο προσκήνιο – είναι το γεγονός ότι δίνει την ευκαιρία στον Τσιούιτελ Ιτζίοφορ να ξεδιπλώσει το ερμηνευτικό του ταλέντο.
Αναφορικά με το πρωταγωνιστή της ταινίας ο σκηνοθέτης Στιβ Μακουίν αναφέρει σχετικά: «Ήθελα κάποιον, ο οποίος θα υποδουλωθεί με τη βία. Μέσα από μια απαγωγή. Τον σκεφτόμουν ως έναν χαρακτήρα που θα μπορούσε να οδηγήσει το κοινό στη δουλεία, μέσα από μια μεταφορά ως προς την ιστορία της ανθρώπινης ελευθερίας».
Ο ταλαντούχος ηθοποιός, που στο παρελθόν τον έχουμε απολαύσει σε ταινίες όπως το “Children of Men” του 2006 και το “American Gangster” του 2007, έχει ήδη στο βιογραφικό του τρεις υποψηφιότητες για Χρυσές Σφαίρες για τα: “Kinky Boots” του 2005, “Tsunami: The Aftermath” του 2006 και “Endgame” του 2009.
Εδώ όμως ο Στιβ Μακουίν του δίνει την ευκαιρία να δείξει πραγματικά για το τι είναι ικανός και ο Τσιούιτελ Ιτζίοφορ, αρπάζει την ευκαιρία, χαρίζοντας μας μία ερμηνεία ζωής ερμηνεύοντας τη συναρπαστική και απόλυτα αληθινή ιστορία του Σόλομον Νόρθαπ.
Ο Στιβ ΜακΚουίν, σκηνοθέτης των επιτυχημένων “Shame” και “Hunger” τοποθετεί σε πρώτο πλάνο τους Τσιούιτελ Ιτζίοφορ, Μάικλ Φασμπέντερ, Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Μπραντ Πιτ και Πολ Τζιαμάτι, καταφέρνοντας την πιο θαρραλέα καταγραφή ενός άλλοτε ακλόνητου, κοινωνικού στερεότυπου. Γεγονός το οποίο το κάνει με πλήρη συνείδηση της ανθρώπινης φύσης και με τον πιο επικό τρόπο, φωτίζοντας μια σκοτεινή σελίδα της Αμερικάνικης ιστορίας.
Το 2013, με αφορμή την επέτειο των 160 χρόνων από τη στιγμή που ο Νόρθαπ ελευθερώθηκε, ο ΜακΚουίν ένιωσε πως η κινηματογραφική απόδοση της ιστορίας του είναι πιο επιτακτική από ποτέ:
«Αυτή η ιστορία αφορά του πάντες. Είναι η πιο σημαντική ιστορία που έχω διαβάσει ποτέ στη ζωή μου και αφορά ένα εξωπραγματικά μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Στην πραγματικότητα μου φαίνεται απίστευτο που δεν γνώριζα για την ύπαρξη της ιστορίας. Πως ήταν δυνατόν; Επίσης οι περισσότεροι Αμερικανοί που ξέρω δεν γνώριζαν την ύπαρξη της συγκεκριμένης ιστορίας. Είναι για μένα τόσο σημαντική για την Αμερικάνικη Ιστορία, όσο “Το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ” για την Ευρωπαϊκή Ιστορία – ένα αξιοσημείωτο ταξίδι ενός ανθρώπου στα άδυτα μιας εκπληκτικής αποκτήνωσης!»
Και συνεχίζοντας ο Βρετανός σκηνοθέτης αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Όλοι νομίζουν ότι γνωρίζουν καλά την Αμερικάνικη Ιστορία κατά την περίοδο εκείνη, όμως έχω την εντύπωση ότι το μεγαλύτερο κομμάτι της ταινίας θα αφήσει έκπληκτους πολλούς ανθρώπους, όπως ακριβώς έκανε και με μένα. Ένιωσα ότι είναι τιμή και προνόμιο για μένα να αναλάβω να κάνω αυτή την ταινία, φέρνοντας το κοινό μπροστά σ’ αυτή τη μοναδική ιστορία.»
Η σκηνή του μαστιγώματος στην ταινία “12 χρόνια Σκλάβος”. Γιατί έγινε τόσο ρεαλιστική. Ο σεναριογράφος δεν κατάφερε να τη δει δεύτερη φορά!
Μια από τις πιο σκληρές σκηνές της ταινίας ήταν το μαστίγωμα της Πάτσι από τον Έντγουιν Επς, τον οποίο υποδύθηκε ο Μάικλ Φασμπέντερ.
Η σκηνή ήταν τόσο ρεαλιστική που προκάλεσε σοκ σε κάποιους θεατές. Ο σκηνοθέτης ήθελε με αυτό τον τρόπο να περάσει ένα μήνυμα για τη φρίκη της δουλείας.
Σύμφωνα με το σενάριο, ο ιδιοκτήτης της φάρμας Έντγουίν Επς ξεγυμνώνει την Πάτσι και την τιμωρεί, επειδή βγήκε από τη φυτεία για να βρει σαπούνι ώστε να πλυθεί.
Αρχικά ζητάει από τον Σόλομον Νόρθαπ να τη μαστιγώσει, ο οποίος αν και διστάζει δεν έχει άλλη επιλογή και αναγκάζεται να κάνει ότι του ζήτησε ο αφέντης του.
Ωστόσο, δεν τη μαστιγώνει με δύναμη, με αποτέλεσμα ο Επς να εξοργιστεί και να του αρπάξει το μαστίγιο, ξεσπώντας με μανία πάνω στο κορμί της Πάτσι.
Η Πάτσι ήταν ο πρώτος κινηματογραφικός ρόλος της Ναϊόνγκο, η οποία κέρδισε το Όσκαρ Β’ γυνακείου ρόλου για την ερμηνεία της.
Όπως είχε δηλώσει, όταν γύρισε τη συγκεκριμένη σκηνή δεν μίλησε καθόλου με τον Φασμπέντερ, απλώς κοιτάχτηκαν στα μάτια και έδωσαν τα χέρια.
Ο σεναριογράφος είχε αποκαλύψει ότι η πιο δύσκολη στιγμή στη συγγραφή της σκηνής ήταν να μην αφήσει τον Σόλομον να σώσει την Πάτσι, καθώς την εποχή εκείνη ένας σκλάβος δεν μπορούσε να εναντιωθεί στον ιδιοκτήτη του.
Ο Τζον Ρίντλει ανέφερε ότι δεν κατάφερε να δει τη σκηνή δεύτερη φορά, ενώ ο πρωταγωνιστής Τσιούετελ Έτζιοφορ, δήλωσε ότι χρειάστηκε δύο μήνες για να αποσυμπιεστεί από την ένταση των γυρισμάτων.
Στην πραγματικότητα το μαστίγιο δεν ακουμπούσε την Ναϊόνγκο, αλλά η λήψη έγινε από γωνία που φαινόταν σαν να τη χτυπάει με μανία.
Η ηθοποιός έπρεπε να κουνάει το κορμί της και να φωνάζει σε συγχρονισμό με το χτύπημα του μαστιγίου για να είναι ρεαλιστικό το αποτέλεσμα. Σε κάθε λήψη πρόσθεταν, με τη βοήθεια των ειδικών σπέσιαλ εφέ, τα χτυπήματα στην πλάτη της ηθοποιού.
Η ταινία απέσπασε πάρα πολλά βραβεία. Κέρδισε τρία Όσκαρ από τις συνολικά εννέα υποψηφιότητες. Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Όσκαρ Καλύτερου προσαρμοσμένου Σεναρίου: Τζον Ρίντλει. Όσκαρ Β Γυναικείου Ρόλου: Λουπίτα Νιόνγκο.
Παρά τις επιτυχίες του κινηματογραφικού έργου του "12 Years a Slave", ο Στιβ ΜακΚουίν εξέφρασε την πεποίθηση ότι χωρίς τον Μπαράκ Ομπάμα στην Προεδρία της Αμερικής και τη συγκεκριμένη πολιτιστική και κοινωνική στιγμή που αντιπροσώπευε, η ταινία δεν θα είχε λάβει σημαντική χρηματοδότηση.
Σε ομιλία του στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Ρότερνταμ, ο Άγγλος σκηνοθέτης θυμήθηκε πώς η ταινία δεν προβλήθηκε στον Λευκό Οίκο επειδή ο Ομπάμα είχε αναφερθεί σε αστυνομικούς που ενήργησαν «ανόητα» μετά τη σύλληψη του Σκιπ Γκέιτς, μαύρου καθηγητή που θεωρήθηκε ύποπτος για διάρρηξη και εισβολή στο δικό του σπίτι.
«Εκείνη την εποχή, ό,τι έκανε ο Ομπάμα ελεγχόταν εξονυχιστικά» είπε ο ΜακΚουίν στο κοινό «και αυτή ήταν η θεωρία του γιατί το "12 Χρόνια Σκλάβος" δεν προβλήθηκε στον Λευκό Οίκο».
«Αλλά και πάλι το "12 Years a Slave" δεν θα είχε επιτυχία χωρίς τον Ομπάμα στην Προεδρία, αυτό είναι σίγουρο. Με τίποτα. Δεν θα είχα πάρει τα χρήματα» συμπλήρωσε.
«Νομίζω πως το γεγονός ότι οι άνθρωποι ήθελαν να απεικονίσουν τη συγκεκριμένη περίοδο της ιστορίας, όταν ένας μαύρος ήταν Πρόεδρος των ΗΠΑ, έκανε την ταινία εφικτή», σημείωσε.
Επιμέλεια άρθρου: George James
Πηγές:
- Η συγκλονιστική ιστορία του αληθινού Σόλομον Νόρθαπ, που έγινε ταινία. Ο ελεύθερος μαύρος, έπεσε θύμα απαγωγής και έζησε “12 χρόνια σκλάβος”. Τα σενάρια για τον θάνατό του.
- Η σκηνή του μαστιγώματος στην ταινία “12 χρόνια Σκλάβος”. Γιατί έγινε τόσο ρεαλιστική. Ο σεναριογράφος δεν κατάφερε να τη δει δεύτερη φορά.
- «12 Χρόνια Σκλάβος» – Όταν η αξιοπρέπεια δεν κρατιέται με αλυσίδες.
.jpg)
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου